Η έννοια των λέξεων “Bu” και “Budo”

To στοιχείο “bu” συναντάται σε Ιαπωνικές λέξεις όπως “Budo”, “Bushido”, “Bujutsu”, “Kobudo” και “Bugei”, που γενικά αναφέρονται σε διάφορες πλευρές αυτού που αποκαλούμε πολεμικές τέχνες. Όμως ο όρος “bu” μεταφράζεται λανθασμένα στη Δύση ως «πολεμικός». Όταν οι πρώτοι Δυτικοί ήρθαν σε επαφή με τις ανατολικές πολεμικές τέχνες, παρατήρησαν την ενέργεια που αφιέρωναν οι Ασιάτες σε αυτές και θεώρησαν πως αυτό γινόταν από την αγάπη τους για τον πόλεμο και την σύγκρουση. Έτσι μετέφρασαν τον όρο bu ως «πολεμικός» (Martial από το λατινικό Mars, που αναφέρεται στον Άρη της Ελληνικής μυθολογίας).

Όμως η Ανατολική ερμηνεία του όρου αυτού διαφέρει πολύ από την Δυτική. Το ιδεόγραμμα (kanji) της λέξης “bu” αποτελείται από δύο χαρακτήρες που μπορούν να μεταφραστούν ο πρώτος ως «βία» και ο δεύτερος ως «σταματάω, απαγορεύω, τελειώνω κάτι». Επομένως η λέξη bu μπορεί να μεταφραστεί ως «το σταμάτημα της βίας» ή «η διατήρηση της ειρήνης». Όροι όπως “budo”, “bujutsu” και “bugei” μεταφράζονται πιο σωστά ως «η τέχνη του ειρηνοποιού». Οι πολεμιστές της Κίνας και της Ιαπωνίας καλλιεργούσαν τις ικανότητές τους για να μπορούν να διατηρούν και να προστατεύουν την ειρήνη. Αν και σε κάποιες περιπτώσεις η σύγκρουση ήταν αναπόφευκτη, η ειρήνη παρέμενε ο σκοπός τους.

Ο Sokon Matsumura (1797 – 1889), ο σπουδαίος ιδρυτής του Shorin Ryu Karate Do στην Οκινάβα, υποστήριζε πως ο όρος “bu” περικλείει μέσα του επτά σημαντικές αρετές:
1. Το σταμάτημα της βίας
2. Τη διατήρηση της πειθαρχίας ανάμεσα στους στρατιώτες/εκπαιδευόμενους
3. Τη διατήρηση της τάξης
4. Τη διάδοση της αρετής
5. Την ανάπτυξη μιας ειρηνικής καρδιάς
6. Την διατήρηση της ειρήνης ανάμεσα στους ανθρώπους
7. Την ευημερία των ανθρώπων και των κοινωνιών τους

Ακόμη παλιότερα η φιλειρηνική προσέγγιση των πολεμικών τεχνών καταγράφεται στο βιβλίο Bubishi ( «εγχειρίδιο πολεμικών τεχνών» ή πιο κυριολεκτικά «η πηγή της καρδιάς του πολεμιστή σαμουράι»). Το βιβλίο αυτό είναι Κινέζικης προέλευσης και άσκησε μεγάλη επιρροή στην ανάπτυξη των πολεμικών τεχνών στην Οκινάβα, καθώς πολλοί σημαντικοί δάσκαλοι όπως ο Chojun Miyagi (1888-1953) και ο Kanryo Higashionna (1853 – 1916) το θεωρούσαν θησαυρό. Αποτελεί εγχειρίδιο για το στυλ Kung Fu του Λευκού Γερανού αλλά περιέχει και πολλά κεφάλαια για τη θεραπεία τραυμάτων από μάχες. Στις σελίδες του βιβλίου ο θεός του πολέμου αναφέρεται ως «Ο ειρηνικός ελεγκτής » ή «Ειρηνοποιός».

Έτσι λοιπόν η αποφυγή της σύγκρουσης όπου είναι δυνατόν, η χρήση των ικανοτήτων μόνο όταν είναι απαραίτητο και η συμπονετική βοήθεια στα θύματα της βίας, θεωρούνται ως τα ιδανικά ενός αληθινού πολεμιστή. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να καταλάβουμε πολύ καλύτερα τον όρο “bushi”, τον ειρηνοποιό μαχητή και τον όρο “bushido”, τον κώδικα τιμής με τον οποίο ζει.

Ο όρος “Budo” αναφέρεται στην φιλοσοφία ζωής που βασίζεται σε όσα αναφέρθηκαν παραπάνω για το “bu” και έχουν γραφτεί πολλά για αυτό για την εξέλιξή του μέσα στους αιώνες αλλά και για τη σημασία του στη σύγχρονη εποχή. Το “Budo”, ο δρόμος του ειρηνοποιού, προωθεί την ενδελεχή εξάσκηση των δεξιοτήτων, την ευγενική συμπεριφορά, την φυσική δύναμη και την ενότητα του μυαλού και του σώματος.

Το 1987 ιδρύθηκε ο οργανισμός Japanese Budo Association με σκοπό την διατήρηση των θεμελιωδών, παραδοσιακών αρχών του Budo. Μέλη του οργανισμού αποτελούν πολλοί οργανισμοί πολεμικών τεχνών όπως οι All-Japan Kendo Federation, All-Japan Sumo Federation, Aikikai Foundation, Shorinji Kempo Federation, All-Japan Jukendo (bayonette) Federation, Nippon Budokan Foundation κ.α. Όλοι μαζί έγραψαν έναν οδηγό για τη διατήρηση του “Budo” στις παραδοσιακές πολεμικές τέχνες της σημερινής εποχής. Ο οδηγός έχει έξι κατευθυντήριες γραμμές:

• Σκοπός: Ο σκοπός του “budo” είναι η καλλιέργεια του χαρακτήρα και η ανάπτυξη ενός πειθαρχημένου και ικανού ατόμου, μέσω της φυσικής και πνευματικής εξάσκησης στις πολεμικές τέχνες

• Εξάσκηση: Όταν κάποιος προπονείται οφείλει να ακολουθεί τις οδηγίες του δασκάλου του, να ασχολείται με τα βασικά και να αντιστέκεται στον πειρασμό του κυνηγιού των τεχνικών και της δύναμης. Σκοπός της εξάσκησής του θα πρέπει να είναι η ενότητα πνεύματος και σώματος.

• Συμπεριφορά: Στη μάχη ή στα kata, ο κάθε ένας θα πρέπει να συμπεριφέρεται σύμφωνα με τις αρχές του “budo”, να προσπαθεί με όλες του τις δυνάμεις, να είναι μετριόφρων στις νίκες και να δέχεται την ήττα με χάρη. Ακόμη θα πρέπει να συμπεριφέρεται με μετριοπάθεια στην καθημερινή του ζωή.

• Το Dojo: To dojo είναι ένας ιερός χώρος για την προπόνηση του σώματος και του πνεύματος. Ο χώρος πρέπει να είναι καθαρός και να επικρατεί ησυχία, τάξη και σοβαρότητα. Όσοι βρίσκονται μέσα θα πρέπει να συμπεριφέρονται με σεβασμό και πειθαρχία.

• Διδασκαλία: Ο δάσκαλος των πολεμικών τεχνών θα πρέπει συνεχώς να αναζητά τρόπους ώστε να καλλιεργεί τον χαρακτήρα του και να αναπτύσσει τις ικανότητές του σωματικά και πνευματικά. Δεν θα πρέπει να ενδιαφέρεται για την νίκη ή την ήττα ή να κάνει επίδειξη των ικανοτήτων του, αλλά θα πρέπει να αποτελεί πρότυπο ζωής για τους μαθητές του.

• Διάδοση: Στην προσπάθεια διάδοσης του “budo” είναι απαραίτητη η συνεχής εξάσκηση, η έρευνα και η διατήρηση των παραδοσιακών αξιών και των τεχνών στην αυθεντική μορφή τους.